Η αρχή της παρουσίασης βρίσκεται εδώ. Είδαμε κάποιες βασικές εντολές για το πως να δημιουργείτε αρχεία και να φτιάχνετε φακέλους. Ήρθε η ώρα να συνεχίσουμε με κάποιες επιπλέον εντολές και να δούμε την δύναμή του.
Το δεύτερο μέρος θα περιέχει:
- Κειμενογράφοι στο τερματικό
- Προβολή αρχείων απο τερματικό
- Εγκατάσταση προγραμμάτων
- Χρήσιμες εντολές
Κειμενογράφοι στο τερματικό
Το τερματικό έχει ενσωματομένους κάποιους βασικούς κειμενογράφους! Υπάρχουν διανομές Linux που όταν τις κάνετε εγκατάσταση δεν έχουν γραφικό περιβάλλον και τα παντα τα κέντε με το τερματικό. Μπορείτε να κάνετε τα πάντα όπως να δημιουργήσετε αρχεία φακέλους και πολλά άλλα. Βέβαια, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για καθημερική εργασία αλλά το σημαντικό είναι οτι υπάρχει η δυνατότητα. Όπως είχαμε αναφέρει στο πρώτο μέρος ένας κειμενογράφος είναι ο gedit. Είναι προεγκατεστημένος στο Ubuntu και αρκετά απλός και ελαφρύς. Όταν έχετε ανοιχτό το τερματικό μπορέιτε να μεταβείτε σε κειμενογράφο και αν κάνετε ότι κάνετε και με το gedit. Προφανώς δεν έχετε κάποιες ευκολίες που σας προσφέρει το gedit και τα παρόμοια προγράμματα αλλά είναι μοναδική λύση για editor μερικές φορές. Υπάρχουν πολλοί κειμενογράφοι όπως ο vi, vim, nano, emacs και άλλα. Παρακάτω θα ασχοληθούμε με το vi/vim που είναι το ίδιο απλά το vim είναι ο vi improved(vim).
Για να μεταβείτε στην κονσόλα του vim γράφετε στο τερματικό
vim
και θα σας βγάλει σε έναν νέο κέλυφος όπου μπορείτε να κάνετε ότι και με το gedit. Ας δημιουργήσουμε ένα νέο έγγραφο! Η γενική ιδεά πίσω απο το vim είναι οτι υπάρχουν δυο φάσεις. Η πρώτη είναι το escape και η δεύτερη το insert. Την πρώτη τη χρησιμοποιούμε για να μετακινηθουμε και αν σβήσουμε κάτι στο έγγραφο και την δευτερη για να εισάγουμε κάτι. Πως αλλάζουμε την κατάσταση μας? Με esc για να πάμε σε escape more και i για να πάμε σε insert mode. Μπορείτε να γράψετε μόνο στο insert mode οπότε όταν είστε έτοιμοι μεταβείτε σε escape mode και μετά Shift+:. Θα δείτε πως θα σας πάει στο κάτω μέρος της οθόνης. Εκεί μπορείτε να το αποθηκεύσετε, διαγράψετε, και να βγείτε χωρίς αποθήκευση. Για να αποθηκεύσεται το κείμενό σας πατάτε wq! και Enter! Θα σας βγάλει αυτόματα απο το κέλυφος του vi και θα επιστρέψετε στο τερματικό σας.
Προβολή αρχείων απο τερματικό
Είπαμε οτι μπορείτε να δείτε τα αρχεία του τρέχων φακέλου με την εντολή ls. Πως μπορείτε να δείτε το περιεχόμενα έχει ένα αρχείο χωρίς να το ανοίξετε? Η απάντηση είναι σε κάποιες εντολές ανάλογα με το τι ακριβώς θέλουμε να κάνουμε. Για παράδειγμα αν θέλουμε να δούμε γενικά το αρχείο εκτελούμε
cat <ονομα αρχείου>
αν θέλουμε μόνο κάποιες γραμμές στην αρχή θα εκτελέσουμε
head
ενώ για να δούμε το τέλος εκτελούμε αντοίστιχα
tail
Προφανώς οι παραπάνω εντολές δείχνουν μόνο τι υπάρχει (σαν δυνατότητα). Μπορείτε να δείτε τις 5 ή 10 πρώτες εντολές δίνοντας όρισμα στην head το 10. Δηλαδή εκτελείτε
head 10
Σε περίπτωση που εκτελέσετε cat για αν δείτε το αρχείο και το συγκεκριμένο είναι μεγάλο θα χαθείτε! Οπότε και εδώ υπάρχει λύση με μια επιπλέον εντολή. Η σωλήνωση συμβολίζεται με το `|` και είναι κάτι πολύ χρήσιμο όταν θέλουμε να συνδιάσουμε δύο τρείς και παραπάνω εντολές. Η λογική είναι να πάρουμε το αποτέλεσμα με το cat(όλο το αρχείο) και να το δώσουμε σαν είσοδο σε μια άλλη εντολή όπου θα το φιλτράρει και θα μας επιστρέψει τις πρώτες γραμμές, τις τελευταίες, μια συγκεκριμένη μόνο η ότι άλλο θέλουμε. Για να κάνουμε την σύνδεση αυτή χρησιμοποιούμε το `|` όπως είπαμε εκτελώντας
cat |
το παραπάνω δεν θα κάνει κάτι και θα χτυπήσει σφάλμα γιατί περιμένει κάτι μετά το `|`. Που θα το δώσει δηλαδή. Αυτό που θα γράψουμε μετά το pipe είναι το more. Με το more του λέμε να μας εμφανίσει το αποτέλεσμα αλλά λίγο λίγο όσο χωράει η οθόνη του τερματικού μας κάθε φορά. Συνεχίσυμε στο επόμενο κομμάτι με το space και βγαίνουμε με το q. Οπότε εδώ θα εκτελούσαμε
cat | more
Η ιστορία με το pipe δεν σταματάει εδώ καθώς μπορείς σε μια εντολή να το χρησιμοποιήσετε παραπάνω απο μια φορές. Μπορείτε λοιπόν να κάνετε εκπληκτικά πράγματα με το μηχανισμό αυτό.
Εγκατάσταση προγραμμάτων
Σε μια διανομή όπως είναι το ubuntu υπάρχουν πολλοί τρόποι για να κάνετε εγκατάσταση τα προγράμματα σας. Ένας απο αυτούς είναι το τερματικό. Δεν είναι καθόλου δύσκολο και θα το δείτε παρακάτω! Οπότε τι χρειαζόμαστε? Να γνωρίζουμε πως λέγετε το πακέτο-πρόγραμμά που θέλουμε να το εγκαταστήσουμε και μια εντολή. Εγκατάσταση κάποιου πακέτου γίνεται με την
sudo apt-get install
Μπορείτε να βάλετε παραπάνω απο ένα πακέτα χωρισμένα με ‘ ‘. Θα σας ζητήσει κωδικό τον οποίο και δίνετε και έπειτα ίσως ζητήσει επιβεβαίωση με (y/n). Οπότε πατάτε y και enter. Ας δούμε τώρα το άλλο κομμάτι που είναι το πακέτο. Πως μπορεί κάποιος χρήστης να γνωρίζει όλα τα πακέτα που υπάρχουν? Προφανώς δεν γίνεται και αν κάνετε και έναν χαρακτήρα λάθος θα σας πεί οτι δεν υπάρχει. Θα χρησιμοποιήσουμε ένα άλλο πρόγραμμα που λέγετε aptitude. Τι κάνει? Παίρνει ως είσοδο ένα string(συμβολοσειρά) και επιστρέφει τα πακέτα που υπάρχουν και περιέχουν την συμβολοσειρά αυτή. Για να το εγκαταστήσετε εκτελέστε
sudo apt-get install aptitude
Για παράδειγμα αν θέλετε τον chrome της google. Εκτελείτε
aptitude search chrome
και θα σας εμφανίζει κάποια αποτελέσματα. Σε αυτά πρέπει να είναι και ο google chrome! Αν δεν κάνω λάθος το πακέτο λέγεται “google-chrome” οπότε για να τον εγκαταστήσετε εκτελείτε:
sudo apt-get install google-chrome
Χρήσιμες εντολές
Απο το τερματικό μπορουμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Για κάθε ένα δεν χρειάζετε να ξέρουμε και μια εντολή όμως! Υπάρχουν τα ορίσματα της εντολές (arguments) που τα δίνουμε μετά την εντολή για παράδειγμα ls -a και κάνει κάτι τελείως η λίγο διαφορετικό απο αυτό που θα έκανε η εντολή χωρίς τα ορίσματα. Για παράδειγμα το Ls -a εμφανίζει τα κρυφά αρχεία.
Πιστεύω η πιο σημαντική εντολή στο Linux είναι η man. Εκτελέστε man και θα σας βγάλει το manual της εντολής. Πως χρησιμοποιείται, τι ορίσματα παίρνει κτλ. Για παράδειγμα
man apt-get
Πηγή
